Khí Cacbonic (C02) vốn từ trước đến nay mang tiếng xấu vì nó là khi gây hiệu ứng nhà kính làm trái đất nóng lên. Nhưng trong tương lai CO2 có thể là một
chất hữu ích thay thế các
chất giặt rửa độc hại mà hiện nay vẫn được sử dụng nhiều là tricloetylen và pecloetylen ("tri" và "pe"). Cả hai
chất này đều là hydrocacbon cao hóa, chúng bị tình nghi gây ung thư và phá hoại tầng ôzôn bảo vệ trái đất. Vì vậy người ta đang tìm các
chất thay thế chúng.
Hiện nay, các nhà nghiên cứu Đức đã chế tạo những thiết bị sử dụng CO2 để làm sạch phế liệu công nghiệp và quần áo.
Để có thể dùng CO2 tẩy sạch tất cả các loại vết bẩn, người ta phải hóa
lỏng nó dưới áp suất cao.
CO2
lỏng có thể làm sạch các
chất nguy hiểm như phenol và biphenyl polyclo hóa trong nước hoặc trong đất ô nhiễm, nó cũng có thể thay mỡ và dầu bám trên kim loại. Quá trình tẩy rửa này không làm thoát khí thải.
Quá trình giặt rửa trong các thiết bị tương lai dùng CO2 sẽ diễn ra như sau: người ta cho CO2
lỏng ỵào trống giặt chứa quần áo bẩn. Áp suất trong trống giặt khoảng 40 bar (tức là 40 lần áp suất không khí bình thường). Sau khi tách các
chất bẩn khỏi vải, CO2
lỏng được dẫn đến bình giảm áp. Các
chất bẩn cuốn theo sẽ lắng xuống đáy hình, CO2 hóa thành khí và được chuyển sang thiết bị hóa
lỏng để tái sử dụng.
Chai tẩy rửa CO2 có nhiều ưu điểm, nó không độc hại như các
chất Per, Tri và các
chất tẩy rửa khác. Ngoài ra CO2 dễ dàng tẩy sạch quân áo da va áo lông thú. Mỗi lần giặt bằng CO2 chỉ mất 10 phút, tức là nhanh gấp 4 đến 5 lần so với các quy trình giặt rửa thông dụng.
Tuy chưa cạnh tranh được với các máy giặt tiện lợi và an toàn thông thường hiện nay, nhưng CO2 có thể được sử dụng trong các quy trình tẩy rửa công nghiệp. Ngành sản xuất đồ điện tử và xe hơi hàng năm thải ra hàng trăm tấn phế liệu như phôi, mạt kim loại, các mẩu vụn thừa,... các phế liệu này phải được tẩy rửa trước khi dùng làm nguyên liệu tái sinh.
Trung tâm nghiên cứu Kaslsruhe Đức đang, vận hành một thiết bị dùng CO2 tẩy dầu mỡ khỏi các phế liệu công nghiệp. Trong quy trình này
lỏng chảy qua bình chứa các phoi kim loại cần làm sạch. Dầu mỡ bị hòa tan và cuốn trôi theo dòng C02 vào một bình riêng.
Sau khi giảm áp C02 hoàn toàn chuyển thành khí. Trong dầu mỡ tách ra không còn dư dung môi như ở các quy trình tẩy rửa khác nên chúng có thể được sử dụng lại. .
C02
lỏng còn có thể thay thế cùng một lúc nhiều dung môi, vì tính
chất tẩy rửa của nó có thể thay đổi theo áp suất. Ở áp suất thấp C02 có khả năng rửa benzol và cloroform rất tốt. Ở áp suất cao thì khả năng rửa dầu và mỡ của C02 tăng lên.
Thiết bị trên của Đức hoạt động ở áp suất 400 bar và có thể tẩy rửa mỗi lần 100 đến 240 kg phế liệu kim loại. Về mặt kỹ thuật người ta hoàn toàn có thể chế tạo các thiết bị lớn công suất nhiều tấn một mẻ dùng trong công nghiệp. Các kỹ sư Đức ở trung tâm nghiên cứu trên đã thành lập hãng sản xuất những thiết bị như vậy.
Một hãng ở Mỹ cũng đang sử dụng quy trình C02 tương tự để làm sạch nước thải và đất bị ô nhiễm hóa
chất hoặc dầu mỏ. Trong các phòng thí nghiệm đã từ lâu người ta sử dụng C02 để tách và phân tích cặn dư của thuốc trừ sâu và PCB (Biphenyl polyclo hóa) trong mẫu thực phẩm, nước và đất.
C02 cũng được sử dụng từ lâu trong công nghiệp chế biến thực phẩm, ví dụ để làm sạch các
chất gia vị và hạt men bia; và để tách
chất cafein khỏi hạt cà phê. .
NGHIÊM THỊ HIỂN
Theo Frankfurt allgemeine Zeitung